गेल्या 20 वर्षांमध्ये हृद्यविकाराचा त्रास हा दुप्पटीने वाढला आहे. 2000-2010दरम्यान सुमारे 3-5% स्त्रियांमध्येही हृद्यविकाराचा त्रासचा धोका होता. मात्र आज याचे प्रमाण सुमारे 12-15% इतके आहे. असे Asian Heart Institute, Mumbai चे Head of the Department of preventive cardiology and rehabilitation डॉ निलेश गौतम सांगतात. ताण तणाव, धुम्रपानाची सवय, व्यायामाचा अभाव अशा घटकांमुळे हृद्यविकार जडण्याचा त्रास वाढतो आहे. मात्र यासोबतच स्त्रियांच्या शरीरातील हार्मोनल इम्बॅलन्स, गरोदरपणाचा काळ, वेळी अवेळी काम करण्याची सवय अशा जीवनशैलीशी निगडीत समस्यादेखील हृद्यविकाराचा त्रास वाढवतात.
1.उशीरा घेतलेला बाळाचा निर्णय
35-40 च्या वयात तुम्ही बाळाचा निर्णय घेत असल्यास हृद्यविकाराचा त्रास वाढतो. डॉ. गौतम यांच्या सल्ल्यानुसार, वाढत्या वयानुसार, endothelial cells म्हणजेच रक्तवाहिन्यांच्या आवरणावरील सेल्सचा दर्जा कमजोर होतो. यामुळे आर्टीज कडक होतात. त्यामुळे उच्च रक्तदाबाचा त्रास वाढतो. यासोबतच हाय कॉलेस्टेलचा त्रास असल्यास रक्त अधिक जाडसर होते. यामुळे रक्तवाहिन्यांमध्ये प्लाक साचून राहते. यामुळे आर्टीरिज ब्लॉक होतात. म्हणूनच गरोदरपणाच्या काळात उच्च रक्तदाबाचा त्रास जाणवतो. परिणामी हृद्यविकाराचा त्रास वाढतो. नक्की वाचा : आई होण्याचा निर्णय वयाच्या कोणत्या टप्प्यावर घेणं अधिक योग्य आहे ?
2.कामाच्या बदलत्या वेळा -
बिपिओ, कॉल सेंटरमध्ये शिफ्टमध्ये काम करणे ही त्या व्यवसायाची गरज असते. पण त्याचा आरोग्यावर होणारा परिणामदेखील लक्षात घेणं गरजेचे आहे. खूप वेळ रात्रीच्या शिफ्टमध्ये काम केल्याने शरीराचे चक्र बदलते. परिणामी नकळत अनेक समस्या वाढायला मदत होते. अपुरी झोप, वेळीअवेळी जेवण याचा दाब हृद्यावर येतो. परिणामी रक्तवाहिन्यांचे नुकसान, अतिप्रमाणात कोलेस्टेरॉल वाढल्याने हृद्यविकाराचा झटका किंवा त्रास वाढण्याचा धोका बाळावतो. नक्की वाचा : नाईट शिफ्टमध्ये काम करणार्यांंसाठी खास डाएट प्लॅन
3. Endocrine problems
पूर्वीच्या काळी उतार वयात प्रामुख्याने वाढणारा ह्र्द्यविकाराचा धोका आजकाल विशी आणि तिशीतल्या तरूणांमध्येही आढळतो. बदलत्या जीवनशैलीमुळे शरीरातील थायरॉईडची पातळी असंतुलित होते, टाईप 1 मधूमेहाचा त्रास वाढतो. यामुळे कार्डीएक अरेस्ट, हृद्यविकारचा धोका वाढतो. adrenaline hormone च्या पातळीमध्येही चढ- उतार झाल्याने हृद्याच्या ठोक्यांमध्ये अनियमितता निर्माण होते. हार्ट अटॅक व्यतिरिक्त या ’5′ समस्यांमुळेही छातीत दुखू शकते !
4. सप्लिमेंट्स
मेनोपॉज किंवा गरोदरपणाच्या काळात प्रामुख्याने कॅल्शियम सप्लिमेंट्स घेण्याचा सल्ला देतात. वयानुसारही कॅल्शियम कमी होते. म्हणूनच अनेकजण सप्लिमेंट्सचा आधार घेतात. पण अतिप्रमाणात कॅल्शियम शरीरात घेतल्यास यामुळे रक्तवाहिन्या कडक होतात. कॅल्शियम प्रमाणेच व्हिटॅमिन ए, व्हिटॅमिन ई शरीरात अतिप्रमाणात गेल्यास त्याचा परिणाम हृद्याच्या कार्यावर होतो. या ’4′ लक्षणांनी ओळखा तुम्हांला हार्ट अटॅक आलाय
Read this in English
Translated By – Dipali Nevarekar
छायाचित्र सौजन्य – Shutterstock