पतंजली योगसूत्रात हठयोगाचे महत्त्व सांगताना असे सांगितले आहे की, ध्यान करण्यासाठी शरीर व मनाला तयार करण्यासाठी हठयोग आहे. तसंच वजन कमी करण्यासाठी व शरीराची लवचिकता वाढवण्यासाठी योगासने केली जातात. परंतु, या सगळ्याचे अंतिम उद्दिष्ट एकच आहे ते म्हणजे शरीर व मनाचा समतोल राखणे. योगसाधनेमुळे शरीर मोकळे होते आणि खुला श्वास घेऊ लागते. योगसाधनेमुळे शरीराबरोबरच मनाचे आरोग्य देखील सुधारते. आजकालचे धावपळीचे जीवन हे अनेक ताण तणावांनी भरलेले आहे. त्यावर मात करण्यासाठी ध्यान करणे हा अत्यंत उत्तम उपाय आहे. परंतु, ध्यान करणे सगळ्यांना जमतेच असे नाही. त्यासाठी थोडे प्रयत्न करावे लागतात. शरीर व मनाची तयारी करावी लागते. तसंच त्यासाठी काही योगासने केल्यास ध्यानात्मक स्थितीत खूप वेळ बसण्यासाठी शरीर तयार होते. योगा एक्स्पर्ट रमण मिश्रा यांच्या सल्ल्यानुसार ही आसने ध्यान करण्यासाठी तयार होण्यास मदत करतात.
- योगमुद्रा: हठयोगानुसार योगमुद्रेमुळे शरीर व मनाला स्थिरता प्राप्त होते आणि तुम्ही अनेक आजारांना पासून मुक्त होता. योगसाधनेतून करा पाठदुखीला अलविदा !
- पद्मासन: हे ध्यानात्मक आसन असून यासाठी मांड्यांचे आतील व बाहेरील स्नायू तसंच पेल्विक आणि हीप्सचे सांधे लवचिक असणे गरजेचे आहे. या आसनामुळे शरीराच्या खालील भागाची लवचिकता सुधारते. योगसाधनेतून मिळवा चेहर्यावर तजेला !
- अर्ध मत्स्येंद्रासन: शरीराचा कडकपणा दूर करून शरीर लवचिक होण्यास मदत होते. तसंच शारीरिक व्याधी, अशक्तपणा दूर होतो. योगासनात श्वसनावर लक्ष देणे महत्त्वाचे असल्याने मनाची एकाग्रता वाढते. या ‘५’ कारणांमुळे ऑनलाईन ट्युटोरिअलपेक्षा योगा क्लासला जाणे ठरते फायदेशीर !
- एकपाद राजकपोतासन: ध्यानात्मक आसन करताना पाय क्रॉस करून बसणे गरजेचे आहे आणि या आसनात तेच करावे लागते. हे आसन करताना तुम्हाला शक्य तितकं करण्याचा प्रयत्न करा. अट्टाहास करू नका. आसन करताना कोणत्याही प्रकारचा त्रास होत असल्यास त्याकडे दुर्लक्ष करू नका. तुमच्या शरिराच्या सुरक्षिततेकडे लक्ष द्या. आसन करताना घाई किंवा अट्टाहास करू नका. एकाग्रता वाढवण्यासाठी करा ‘ब्रम्हमुद्रा’ !
- राजकपोतासन: राजकपोतासन करण्याची एकदा सवय झाली की त्याबरोबर श्वसनाकडे लक्ष द्यायला लागा. त्यामुळे तुमचा शरीर मनाचा समतोल राखला जाईल. जाणुन घ्या मुलांनी योगासने कोणत्या वयात करावी
Read this in English
Translated By –Darshana Pawar
छायाचित्र सौजन्य – Shutterstock