वजन घटवण्यासाठी आहारात फायबर्सचा समावेश करणे आरोग्यदायी आहे. परंतू वजन कमी करण्यासाठी फायबरचे नेमके प्रमाण किती असावे ? तसंच त्याचे अधिक प्रमाण म्हणजे किती? याची अनेकांना कल्पना नसते. म्हणूनच फायबरच्या सहाय्याने हेल्दी पद्धतीने वजन कमी करण्यासाठी फिटनेस फर्स्ट इंडियाच्या डायटिशियन Ms. Rina Baliga यांनी मार्गदर्शन केले.
- वजन कमी करण्यासाठी दिवसाला किती फायबरयुक्त पा खाणे आवश्यक आहे?
वजन कमी करण्यासाठी सगळ्यात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे संतुलित आहार घेणे. दिवसाला जर तुम्ही १००० कॅलरीज घेत असाल तर त्यात १४ ग्रॅम फायबर्स असणे आवश्यक आहे. म्हणून वजन कमी करण्यासाठी दिवसभरात केव्हाही २५-४० ग्रॅम फायबर घ्या. वजन घटवताना अवेळी लागणार्‍या भूकेवर मात मिळवण्यासाठी खास डाएट टीप्स
- आहारातून फायबरचे प्रमाण कसे वाढवावे?
यासाठी तुम्हाला फायबरचा शरीरावर होणारा परिणाम आणि त्याचे bowel movement मधील कार्य जाणून घेणे गरजेचे आहे. गॅस्ट्रिक ज्यूस आणि डायजेस्टिव्ह एन्झाइम्स याचा परिणाम तुम्ही घेतलेल्या अन्नावर होतो. त्यानंतर पचलेले अन्न छोट्या आतड्यात जाते तिथे पोषकतत्त्व तयार होतात, शरीरात शोषली जातात व रक्तामार्फत संपूर्ण शरीरभर पसरतात. परंतु, फायबरचे पचन होत नाही कारण त्याच्या पचनासाठी आवश्यक असलेले एन्झाईम आपल्या शरीरात नसते. म्हणजेच फायबरचे पचन होत नाही किंवा शरीरात शोषण होत नाही. याचा अर्थ अन्नातून शरीरात फायबरचे प्रमाण वाढत नाही. पोटाची चरबी कमी करण्यात, ‘ कडूलिंबाची फुले’ गुणकारी !
- वजन कमी करण्यासाठी कुठल्या प्रकारचे फायबर चांगले असतात?
अन्नातील फायबर्स पोटातील लिक्विड (द्रव पदार्थ) धरून ठेवतात. त्यामुळे bowel movement सुरळीत होते. फायबर दोन प्रकारचे असतात.- सोल्युबल फायबर आणि इन्सोल्युबल फायबर. पचन संस्थेतून अन्नप्रवाह सुरळीत होण्यास इन्सोल्युबल फायबर्सची मदत होते. तर सोल्युबल फायबर्समुळे शरीरातील कोलेस्ट्रॉल, फॅट्सचे प्रमाण कमी होण्यास मदत होते. कारण सोल्युबल फायबर्स मुळे साखर व फॅट्स रक्तात सावकाश मिसळतात आणि शरीराला नियमित ऊर्जेचा पुरवठा करतात. त्याचबरोबर फायबरचे प्रमाण कमी असलेल्या किंवा काहीच नसलेल्या पदार्थांमुळे रक्तातील साखरेचे प्रमाण चटकन वाढते आणि तुम्हाला भूक लागते. त्यामुळे तुम्ही अधिक खाता. परिणामी वजन वाढते. त्याचबरोबर फायबर्स युक्त अन्नपदार्थांमध्ये कमी प्रमाणात कॅलरीज असतात आणि त्यामुळे खूप वेळापर्यंत तुमचे पोट भरलेले राहते. परिणामी वजन आटोक्यात राहण्यास मदत होते. महिन्याभरात वजन कमी करण्यास ‘काळामिरी’ उपयुक्त
- अधिक प्रमाणात फायबर म्हणजे किती?
सामान्यपणे एका व्यक्तीने दररोज ४० ग्रॅम पेक्षा अधिक फायबर्स घेऊ नये. कारण फायबर्सच्या अति प्रमाणामुळे गॅसेस, ब्लोटिंगचा त्रास होऊ शकतो. डायरिया, बद्धकोष्ठता असे त्रास उद्भवतील. तसंच अपचनामुळे पोटात क्रम्प्स येणे, आतड्यात ब्लॉकेज होणे अशा समस्यांना सामोरे जावे लागेल. त्याचबरोबर कॅल्शियम, मॅग्नेशियम, आयर्न, झिंक यांसारख्या मिनिरल्सचे शरीरात शोषण होण्यास अडथळा निर्माण होईल. आहारात फायबर्सचा अधिक समावेश झाल्यास वाढतील हे ’5′ त्रास !
Read this in English
Translated By –Darshana Pawar
छायाचित्र सौजन्य – Shutterstock