कधी आजारपणामुळे तर कधी हलकं खाण्याची इच्छा झाली म्हणून प्रत्येक घरात बनवला जाणारा पदार्थ म्हणजे डाळ-भाताची खिचडी ! प्रांतानुसार खिचडी बनवण्याची पद्धत घरा-घरांत वेगळी असते. मात्र मूगडाळ, भात आणि त्यावर तूपाची धार घातलेली मऊ खिचडी पचायला हलकी आणि चविष्ट असली तरीही त्याचे 5 आरोग्यदायी फायदेदेखील आहेत.
पूर्ण अन्न :
खिचडी म्हणजे कार्बोहायड्रेटस आणि प्रोटीन्सचा योग्य बॅलन्स साधणारा एक पदार्थ ! मुगामध्ये डाएटरी फ़ायबर्स, व्हिटामिन सी, कॅल्शियम, मॅग्नेशियम, फॉस्फरस आणि पोटॅशियम यांचा मुबलक साठा असतो. तसेच यामध्ये अमायनो अॅसिडदेखीलचा साठा असतो. त्यामुळे शरीराला प्रोटीन्सचा पुरेपूर पुरवठा होतो. त्यामुळे त्यावर शुद्ध गाईचे तूप घातल्यास कॉम्प्लॅक्स कार्बोहायड्रेट्स आणि प्रोटीन्स आणि फॅट्सचा शरीराला पुरवठा होतो. तसेच त्यात काही भाज्या घातल्यास हे परिपूर्ण अन्न होते.
ग्ल्युटन फ्री :
ग्ल्युटेन सेंसिटीव्हिटी असणार्या लोकांना गहू, बार्ली सारखे प्रोटीनयुक्त पदार्थ खाणे त्रासदायक ठरू शकते. अशावेळी मऊ खिचडी खाणे आरोग्यदायी ठरते. त्यामधून शरीराला आवश्यक पोषणद्रव्य मिळतात. मात्र असा त्रास नसणार्या व्यक्तीदेखील ग्ल्युटन फ्री पदार्थ खाऊ शकतात.
तिन्ही दोषांचे संतुलन राहते:
दिवसभरात कधीही आपण खिचडी खाऊ शकतो. यामुळे शरीर डीटॉक्सिफाय होण्यास मदत होते. तसेच कफ,पित्त आणि वात या तिन्ही दोषांचे संतुलन राखण्यास मदत होते. खिचडीमध्ये तांदूळ, मूगडाळ, हळद, मीठ व तूपाचा समावेश असल्याने शरीर शांत होण्यास मदत होते. म्हणूनच कधीही त्याचा आस्वाद घेणे फायद्याचे ठरते.
पचायला हलकी :
खिचडी मऊ आणि पचायला हलकी असल्याने पोटात बिघाड झाला असल्यास दह्यासोबत खाणे फायद्याचे ठरू शकते. आबालवृद्धांना आवडणारी,झटपट तयार होणारी आणि चविष्ट खिचडी मेटॅबॉलिझम कमी असणार्यांमध्ये तसेच पचनशक्ती कमकुवत झालेल्यांसाठी खाणेदेखील सुकर होते.
मग आवडीनुसार खिचडीत काही बदल करा आणि त्यातून मिळणार्या कॅलरीजवर लक्ष ठेवा -
मूग डाळ खिचडी – 355
व्हेजिटेबल खिचडी – 345
बाजरा खिचडी – 427
सिंधी स्टाईल खिचडी – 355
( कॅलरी काऊंट हा एक बाऊल खिचडीचा आहे.)