कॅन्सरच्या उपचारांमध्ये ‘केमोथेरपी’, ‘रेडिएशन’ यासारखे वेदनादायी उपचार करणे भाग असते. केमोथेरपीद्वारा शरीरातील कॅन्सर सेल्सवर हल्ला केला जातो. मात्र त्यामुळे कॅन्सरसेल्सच्या बरोबरीने काही आरोग्यदायी सेल्सदेखील नष्ट होतात. त्याचा दुष्परिणाम आरोग्यावर सहज आढळून येतो. भूक मंदावणे, रोगप्रतिकारशक्ती कमी होणं, थकवा जाणवणे, तोंड शुष्क होणं किंवा घसा खवखवणे अशा समस्या वाढतात. या समस्या कमी करून उपचारांना सकारात्मक प्रतिसाद देण्यासाठी पोषक आहाराचा समावेश करणे अत्यंत गरजेचे असते. म्हणूनच केमोथेरपी दरम्यान कोणत्या प्रकारचा आहार घेणे आवश्यक आहे हे जाणून घेण्यासाठी आहारातज्ञ डॉ नीती देसाई यांनी दिलेला हा खास डाएट प्लॅन आणि टीप्स नक्की जाणून घ्या. (नक्की वाचा : हीना – केमोथेरपीचा साईडइफेक्ट दूर करणारा नैसर्गिक उपाय )
- शरीर हायड्रेटेड राहणं अत्यंत आवश्यक आहे. त्यामुळे शरीरातील पाण्याचे प्रमाण संतुलित राहील अशा पदार्थांचा समावेश करा. भरपूर पाणी प्यायल्याने शरीरातील विषारी घटक आणि केमोथेरपी ड्रग्स बाहेर टाकण्यास मदत होते. शहाळ्याच्या पाण्याने रोगप्रतिकारशक्ती सुधारण्यास आणि विषारी घटक बाहेर पडण्यास मदत होते.
- पहिल्या केमोथेरपीनंतर भूक मंदावते. अशावेळी भूकेला वाढवण्यासाठी व्हिटॅमिन सी युक्त पदार्थांचा आहारातील समावेश वाढवा. मऊ खिचडी भात, डाळ-भात, ताक अशा हलक्या पदार्थांचा आहारात समावेश करा.
- पेशींचे झालेले नुकसान टाळण्यासाठी आवश्यकतेपेक्षा अधिक प्रोटीन आहारातून मिळणे गरजेचे आहे. दूध आणि दुग्धजन्य पदार्थांचा आहारातील समावेश वाढवा. मात्र अन-पाश्चराईज्ड दूध किंवा त्यापासून बनवलेले पदार्थ टाळा. त्यामुळे फूड-पॉयजनिंग (विषबाधेचा ) धोका वाढतो. तुमच्या आवडीनुसार क्लिअर चिकन सूप किंवा सूपमध्ये आमलेटचे काही तुकडे मिसळून तुम्ही खाऊ शकता.
- जर तुम्हांला डायरियाचा त्रास होत असेल तर पेअर किंवा केळं खावे. तोंड शुष्क पडत असल्यास किंवा घशामध्ये त्रास जाणवत असल्यास पिच खावे. त्यासोबतच बेरीज चा आहारातील समावेश वाढवावा. त्यामध्ये मुबलक अ‍ॅन्टीऑक्सिडंट आढळतात. मात्र फळं खाण्यापूर्वी स्वच्छ धुऊन आणि पुसून खावीत.
- गडद रंगांच्या भाज्या अधिक प्रमाणात खाव्यात. गाजर, बीट अधिक फायदेशीर ठरते.
- नियमित मूठभर सुकामेवा खावा. अक्रोड आणि बदामामध्ये मुबलक आयर्न असल्याने अ‍ॅनिमियाचा त्रास रोखण्यास मदत होते.
- चहा प्रमाणात प्यावा. प्रामुख्याने ग्रीन टीचा समावेश करा. त्यामध्ये अ‍ॅन्टीऑक्सिडंट घटकांचा मुबलक साठा असतो.
- नियमित व्हीटग्रास रस प्यावा. त्यामधील chlorophyll घटक हिमोग्लोबीनची पातळी सुधारण्यास मदत करतात.
मिल प्लॅन कसा असावा ?
- सकाळी उठल्यावर – कपभर ग्रीन टी
- ब्रेकफास्ट – अंड्यातील पिवळा भाग आणि टोस्ट / मुळ्याचा, फ्लॉवरचा पराठा
- मिड मॉर्निंग़ – वाटीभर बेरीज ( क्रॅनबेरी, ब्लूबेरी, स्ट्रॉबेरी )
- दुपारचे जेवण – खिचडी आणि ताक
- संध्याकाळचा नाश्ता – मूठभर सुकामेवा
- रात्रीचे जेवण – डाळ भात आणि चिकन क्लिअर सूप
Read this in English
Translated By – Dipali Nevarekar
छायाचित्र सौजन्य – Shutterstock
